አንድ ሕንፃ ወይም ድልድይ የተለመደው ወጥ እና ማራኪ መልክ እስካለው ድረስ ደህንነቱ የተጠበቀ እና ዘላቂ እንደሆነ ይሰማናል። እነዚህ መዋቅሮች በኢንዱስትሪ ደረጃዎች መሰረት ካልተነደፉ እና ካልተገነቡ ይህ ግምት የተሳሳተ ሊሆን ይችላል። ታዲያ ሕንፃዎች እና ድልድዮች ለምን ይወድቃሉ? ዋና ዋና አስር ዝርዝሮች እነሆ

1. መዋቅራዊ ብልሽት

ህንጻዎች እና ድልድዮች ከሰዎች፣ ከእንስሳት፣ ከተሽከርካሪዎች፣ ከነፋስ እና ከመሳሰሉት የሚመጡ ክብደቶችን ለመሸከም የተነደፉ ናቸው። እነዚህ ክብደቶች መዋቅራዊ አካላትን (እንደ ውለል፣ አግዳሚ/ማገር፣ ምሰሶ፣ ወዘተ) በመጠቀም ወደ መሬት ይተላለፋሉ. መዋቅራዊ ብልሽት የሚከሰተው የእነዚህ አካላት ዲዛይን ወይም ውጥን ከላይ የተጠቀሱትን ክብደቶች መቋቋም በማይችልበት ጊዜ ነው። በነዚህ አካላት ውስጥ ያለ ማንኛውም የንድፍ ወይም የግንባታ ስህተት/ችግር በከፊል ወይም በሙሉ መዋቅራዊ ውድቀትን ያስከትላል።

2. የመሠረት ውድቀት

ሕንፃዎች እና ድልድዮች መሬት ላይ ይገነባሉ። ይህ መሬት ከእነዚህ ግንባታዎች የሚመጡ ክብደቶችን ለመሸከም የተረጋጋ እና ጠንካራ መሆን አለበት። መሠረት ከሕንፃ/ከድልድይ መዋቅሮች ውስጥ አንዱ ሲሆን ክብደትን ወደ መሬት የሚያስተላልፍ መዋቅራዊ አካል ነው። ደካማ የግንባታ ቦታ ምርመራዎች፣ መጥፎ ዲዛይን/የመሰረተ ልማት ግንባታ፣ ያልተረጋጋ መሬት ወይም መስጠም ማለት ህንፃ/ድልድይ መስመጥ ወይም መውደቅ ማለት ነው። የታወቁ የሕንፃ/የድልድይ ውድቀቶች ብዙውን ጊዜ ወደ ደካማ ወይም በቂ ያልሆነ መሠረት ያመላክታሉ።

3. የግንባታ ቁሳቁስ

የሕንፃዎች እና የድልድዮች ግንባታዎች ከፍተኛ መጠን ያላቸውን የተለያዩ የቁሳቁስ ዓይነቶችን ይጠቀማሉ። የእነዚህ የቁሳቁስ ዓይነቶች ለምሳሌ እንጨት፣ ብረት፣ አርማታ፣ ድንጋይ፣ ጡቦች, ወዘተ ... የእነዚህ ቁሳቁሶች ጥራት በቀጥታ ከጥንካሬያቸው እና ከመሸከም አቅማቸው ጋር የተያያዘ ነው። ዝቅተኛ ጥራት ያለው ቁሳቁስ ጥቅም ላይ ከዋለ፤ የግንባታው መውደቅ የማይቅር ነው። ይህ ቁሳቁስ እንደ የሕንፃ ወይም የድልድይ መጋጠሚያዎች / ምሰሶዎች ባሉ መዋቅራዊ አካላት ውስጥ ጥቅም ላይ ከዋለ፤ መዋቅራዊ ውድቀቱ አደገኛ ይሆናል። ንድፎች ትክክል ቢሆኑ እንኳን ደካማ ቁሳቁሶችን መጠቀም አፈፃፀሙን ያበላሻል፤ ይህም ወደ መሰንጠቅ፣ መሰባበር ወይም በመጨረሻም ውድቀት ያስከትላል።

4. ክብደት

የሕንፃዎችን እና ድልድዮችን ዲዛይን በሚሠሩበት ጊዜ የጭነቶች ዓይነት እና መጠን የሚሰላው የኢንዱስትሪ ደረጃዎችን በመጠቀም ነው። ከዚህ ከተሰሉ ጭነቶች ወይም ዓይነቶች ትልቅ ልዩነት ከመጣ በመዋቅር አካላት ላይ ያልተጠበቁ ኃይሎችን ያስከትላል ይህም ወደ አስከፊ ውድቀቶች ሊመራ ይችላል። ወድቀት የሚከሰተው ሕንፃዎች እና ድልድዮች ይተጨናነቀ ጭነት፣ ከመጠን ያለፈ ክብደት ወይም ያልታሰበ አጠቃቀም ምክንያት ከንድፍ ክብደት መጠን በላይ ሲሆኑ ነው።

5. ዝለት እና መበላት

ዝለት እና መበላት አንድ ቁሳቁስ የመነሻ ጥራቱን በተደጋጋሚ በመጫን፣ በንዝረት ወይም በሙቀት ልዩነት በአገልግሎት ጊዜ የሚያጣበት ነው። በዚህ ሁኔታ ትክክለኛ ምርመራ እና ጥገና መደረግ አለበት ይህም ካልሆነ ወደ ዘላቂ ውድቀት ያመራል።

6. የግንባታ አሰራር

የግንባታ አሰራር የሰው ሃይል ክህሎትን፣ የመሳሪያ አጠቃቀምን፣ የአሰራር ሂደቱን እና የደህንነት ደረጃዎችን ያመለክታል። ትክክለኛ ያልሆነ የአርማታ ድብልቅ፣ ደካማ ብየዳዎች፣ የተሳሳቱ ማጠናከሪያዎች፣ በአፈጻጸም ጊዜ አቋራጭ መንገዶች መጠቀም እና የክትትል እጦት የተለመዱ ጉዳዮች ናቸው። በግንባታው ወቅት የሰዎች ስህተት እና ቸልተኝነት በቀጥታ ወደ መዋቅራዊ ድክመት እና የረጅም ጊዜ አደጋዎች ያስከስታል።

7. የተፈጥሮ አደጋ

የመሬት መንቀጥቀጦች፣ እሳተ ገሞራዎች፣ ጎርፍ፣ የመሬት መንሸራተት፣ ወዘተ የተፈጥሮ አደጋዎች ናቸው። የእነዚህ የተፈጥሮ ክስተት ኃይሎች ለህንፃዎች እና ድልድዮች በጣም ትልቅ ናቸው። ነገር ግን የሕንፃዎች እና ድልድዮች ንድፍ እነዚህን ኃይሎች በተወሰነ ደረጃ ግምት ውስጥ ማስገባት አለባቸው። ይህ ግምት በአደጋ ጊዜ የማምልጫ ጊዜ በመስጠት እና የነፍስ አድን ስራዎችን ለመስራት ወሳኝ ነው።

8. የውጭ ኃይሎች

የአፈር መሸርሸር፣ የመሰረት መሰርሰር፣ በኬሚካል መበላት ወዘተ ህንፃዎችን እና ድልድዮችን የሚያበላሹ ሃይሎች ናቸው። በንድፍ ደረጃ ትክክለኛ ምርመራ እና በአገልግሎት ጊዜ ክትትል፤ በእነዚህ ኃይሎች ምክንያት የሚደርሰውን ጉዳት ያቃልላል።

9. የግንባታ እቅድ

ደካማ እቅድ - በቂ ያልሆነ የግንባታ ቦታ ዳሰሳዎች እና ጥናቶች፣ ደካማ ሎጅስቲክስ፣ የተጣደፉ መርሃ ግብሮች እና ቅንጅት እጥረት - የልተጠበቁ አደጋዎችን ያመጣል። እቅድ ማውጣት ጊዜን፣ ግብዓቶችን ወይም የተለያዩ ገደቦችን ግምት ውስጥ ማስገባት ካልቻለ የግንባታ ጥራት መጔደልን ያስከትላል። ደካማ እቅድ ማውጣት ወሳኝ ማረጋገጫዎች እና ፍተሻዎች እንዲታላፉ ያደርጋል። ይህም የግንባታውን የመፍረስ እድሎችን ይጨምራል። እነዚህ የማይታዩ ወሳኝ የዕቅድ ችግሮች ከላይ ከተዘረዘሩት ምክንያቶች ጋር በመቀናጀት ሕንፃዎችን እና ድልድዮችን ይጥላሉ። በዚህ ጉዳይ ላይ ጽሑፋችንን ያንብቡ- የግንባታ እቅድ አወጣጥ ለባለቤቶች እና የፕሮጀክት ሃላፊዎች.

10. የግንባታ አስተዳደር

በጠንካራ ንድፍ እና እቅድ እንኳን ደካማ አስተዳደር ውድቀትን ያመጣል። የክትትል ማነስ፣ በቡድኖች መካከል ያለው ደካማ ግንኙነት፣ የደህንነት ፕሮቶኮሎችን ችላ ማለት እና ወጪ ቆጣቢ እርምጃዎች የፕሮጀክት ታማኝነትን ያበላሻሉ። ውጤታማ የፕሮጀክት አስተዳደር የጥራት ቁጥጥርን፣ ትክክለኛ ቅደም ተከተል፣ ፍተሻዎችን እና የንድፍ ደረጃዎችን ማክበርን ያረጋግጣል - ይህ ካልሆነ ግን አደጋ የማይቀር ነው።

መደምደሚያ

እያንዳንዱ የግንባታ እና የድልድይ ውድቀት ታሪክን ይናገራል - የተሰበረ አርማታ እና የተጠማዘዘ ብረት ብቻ ሳይሆን የሰዎች ቁጥጥር ፣ ቸልተኝነት ወይም የዝግጅት እጥረትን የመሰክራል። እነዚህን ምክንያቶች በማጥናት መሐንዲሶች፣ ስራ አስኪያጆች እና ባለድርሻ አካላት ታሪክ እራሱን እንዳይደግም መከላከል ይችላሉ። ጠንካራ ዲዛይን፣ ጥራት ያለው ቁሳቁስ፣ የሰለጠነ አሰራር፣ ትክክለኛ እቅድ ማውጣት እና ጠንካራ አስተዳደር በአንድነት ጊዜን የሚፈትኑ መዋቅር ያላቸውን ግንባታዎች ይፈጥራሉ።